دەشتە کاکی بە کاکییەکەی قەراج ،  کەندێناوە ، شەمامك ، بەڕانەتی و مرکیە ، گەر لە بەردەست هەر دەسەڵاتێکی نیشتمانی بێت ، پڕۆژەی ئاودێری هەبێت ، ساڵانە بە سەدان تەن بەرهەمی دانەوێڵەی جۆراوجۆر بە زیادەوە بەرهەمدێنێت و ئاسایشی خۆراك مسۆگەر دەکات . هەوڵەکان بۆ ئەو بابەتە هەستیارە نەزۆکبوون چونکە خەمخۆری نەبوو ، دەسەڵات نا نیشتمانی بوو .

ئەوەی مەبەستە دەشتە بێنازەکەی کەندێناوەی بناری قەرەجوغە ، نێوان هەر دوو زێی گەورە و بچووك ،کە جگە لە خاکە بە پیت و بێرەکەی ؛ بوونی نەوتێکی بەرچاو ، داگیرکەران ویستوویانە دیمۆگڕافیا و ناسنامەی بگۆڕن و  چاوتێبڕینیان بۆ ئەو گەوهەرە خاکە بوە ، کوانووی خەبات و بەڕەنگاربوونەوە ، مێژوویەك لە سەروەری راپەڕینی جووتیارانی ساڵی ١٩٥٤ دژی ستەمی فیوداڵی ، لە شەڕی دارەخورماش ساڵی  ١٩٦٣ بە چەکی بڕنۆ ، پەڕەشووت ، کچك چاپ ، قۆنداغ بەگرێ ..... دلێرانە بەڕەڤانییان لە خاك و سەر و سامانیانکردوە.

دوا بەدوای کودەتا شوومە خوێناوییەکەی ٨ ی شوباتی رەشی ١٩٦٣ ، کەوتە بەر شاڵاوی سووتان ، راونان ، گرتن ، گوللە بارانکردنی ئازادیخوازان و وڵاتپارێز ، راگواستن و بە عەرەبکردن و ...... . دوای راپەڕینیش چۆن پێشتر نوشتەی لێکرابوو ، ئاواش لە ژێر سایەی دەسەڵاتی لەرزۆکی خۆماڵی ،  هەر بە بێنازی مایەوە بەبێ سادەترین خزمەتگوزاری ، بەڵام ئاوێتەبوون بە خاك و زێدی باوباپیران ، بە نەداری ، مەرگەساتی کوێرەوری ، دیرۆکێکی نوێیان نەخشاند لە ئاو و ئاوەدانی لە کشتوکاڵ و ئاژەڵداری .

چیای قەرەچوغ ، چیاێکی وشك و رووت و بێ ئاو ، سەرووی تەنراوە بە سەنگەر ، بەردێك غلۆربکرێتەوە پێنج خولەك نابات دەگاتە بنارەکەی .

پەلامار و هێڕشە چاوەڕواننەکراوەکانی ئەو دواییەی داعش و کشانەوەیان وەك برووسکە بەبێ زیان ، قوربانی زۆربوو لە خەڵکی سڤیڵی بێ پشت و پەنا کە بە چەکی چینی ژەنگاوی خۆیان ، شکستیان بە پەلامارەکە هێنا .

پتر لە سێ چارەکە سەدەیە ، دەسەڵاتی خۆماڵی کوردی وەك پاڵەوانەکانی تەڕوادە خۆیان نمایشدەکەن تا شێرە بەفرینەیان لێدەرچێ ، بوونەتە دێوەزمەیەکی رەزاقوڕس و گران بەسەر شان و ملی ئەو گەلە ستەمدیدە خێر لە خۆ نەدیوە ، بە پێی ئەجیندا و نەخشە و پلانی توکمەی  دەزگای هەواڵگری داگیرکەرانی کوردستان کار لەسەر پەرتەوازەیی و تێکدانی ناو ماڵی کوردی ، نانەوەی ئاشووب ، دووبەرەکی ، پیلانگێڕی ، تیرۆر ، راونانی ئازادیخوازان ، وڵاتپارێزان و ......... دەکەن ،  بۆ لە دەستنەدانی پێگەی سیاسی و ئابووری و ........ ، لە پشتدانی خەنجەری ژاراوی ، بووەتە روخساری تایبەت بۆ لەناوبردنی نەیاران و پاکتاو کردنیان لە رووداوی تەم و مژاوی ، فەرخە گورگەکان بەخێو دەکەن لەناو کۆزی بەرخان ، داڵدەدانی ناحەزان ، بەکرێگیراوان ، دوژمنان و ئەوانەی دەستیان سوورە بەخوێنی گەشی بە ناحەقڕژاوی رۆڵەکانی ئەم میللەتە  ........  .

ئەو دۆخەی ئێستاکەی گەلی باشووری تێدا دەگوزەرێ ، مشتێ پرسیار و بەدواداچوون هەڵدەگرێ ؛ کاتێ دەسەڵات بە ئاگا و چاو کراوەیە لە خشەی مار و ترپەی مێروو ، سەرقاڵی راونان و زانیاری کۆکردنەوەن لە سەر ئازادیخوازان و نیشتمانپەروەران ، ناو شارەکان دەکرێن بە سەنگەر ، بە چەکی پێشکەوتوو ، تەنراو بە هێزی کۆماندۆس ، دژەتیرۆر ، تۆفان ، گوڵان ، رۆژ و یەکە دەمامککێشەکان و دەستوەشێنەکان ....... ، بۆ سەرکوتکردنی ناڕەزایەتی و تووڕەیی خەڵك دژی نادادی و چینایەتی و ....... .  

لە باڵەییانی رۆژهەڵاتەوە تا دەگاتە حەفتانین و بەرواری باڵا ، سەنگەر و قەڵای سەخت و قایم و پتەو ، چەك و کەل و پەلی سەربازی گرانبەها لە ئێم فۆڕ ، ئێم ١٦ ، وڵتەر ، میلانۆ ، ساروخی موەجەه ، بۆمبهاوێژ ، دووربینی حەڕاڕی ، هەمەری گوللە نەبڕی هامڤی ، تانك و زریپۆش و ...... ، بۆ چاودێری جموجۆڵی وڵاتپارێزان و هەماهەنگی هەواڵگری داگیرکەران .

لە رۆژهەڵاتی قەرەچوغەوە تا رۆژئاواکەی ، سەنگەرەکان پەراوێز خراون ، داواکارییەکان بە ئەنقەست پشتگوێخراون ، بێتەڵەکانی هەواڵگری داخراون ، تەقەکردن قەدەغە کراوە و ......  . هەروەك شارەزایانی بواری سەربازی بۆیدەچن مایەی تێڕوانین و سرنج و پرسیارە !پێدەچی هەروەك شەنگال ، داخستنی سیمالکا ، خەندەق لێدان و ئابلۆقەی سەر کەمپی شەهید رۆستەم جودی  سیناریۆیەکی ترە لە ( بۆشایی ئەمنی ) ! ریفڕاندۆمە سەقەتەکەش بۆ دەوڵەتداری نەبوو ،  سنوور پاراستن و قایمکردنی هێڵی سوور نیین ؟

  جموجۆڵی یەکە بچووکەکانی داعش رۆژ لە دوای رۆژ لە زیادبوونە ، بە زانیاری وردەوە ، بە تیمی تەلەفزیۆنی پێشکەوتوو ، بەبێ کامیڕەی تیژەڕۆ و دووربینی حەڕاڕی شەوان ، تەنها لە دووری دووسەد مەترێك و بە بەردەم لووتیان تەڕاتێندەکەن و دەبێ پارێزراوبن ، دەستدەوەشێنن و دەرباز دەبن ، رۆژ نییە نێچیرە داماوەکان نەکەونە داو و تەڵەیان ، بەدوور لە کارگەی چەمەنتۆ و بیرە نەوتەکان  ! ئەگەر شانەی خەوتووی بەهێزیان نەبێ ، چۆن ئاو و خۆراك و خواردنی گەرمی ئەبو شەهابیان بە دەستدەگا ؟ بە نهێنی ، چۆن و لە کوێ خۆیان حەشارداوە و پێویستییەکانیان دابیندەکرێت ؟  

  پێدەچی کامیڕە حەڕاڕییەکان شەوکوێر ببن و ئەو دوو بستۆکە زەوییەیان پێ رووماڵنەکرێ  ، پاش باران ، وەك نەریت فەڕەنجی لەبەر دەکەن ، بازڕگانانی خوێن ، هەر دوای رووداوەکان ، بەهێزێکی زەبەللاح و فشۆڵ و سەرکز ، لە بەردەمی زوومی کامێڕاکان ، بە نمایش و کلیب ، تەنها پرسەنامە و شانامەیەك بۆ قوربانیان دەردەکەن و تاوانباریاندەکەن سەرکێشییانکردووە ، هەر بۆیەش گورگ خواردوویاندەکەن ! سەرۆك هێز و خێڵەکانیش ، لە بەهاران ، بۆ خۆشی و سەیران ، بە یەکگرتوویی کۆ دەبنەوە و ئاهەنگ دەگێڕن .

  پینە و پاکانە بۆ شکست و خیانەتەکان ، بەرپرسیارێتی مێژووە ، مەترسییەکی گەورەی ماتەمینی خاکە ، چاوەڕوانی چیدەکەن ؟ ئەگەر نەکەونە خۆ ، وەك قەراج چۆڵدەبێ و ئەوکات دەبێ خەون بە دیدارێکی مەفتەنی زێدی باو و باپیران ببینن .