لە مرۆڤی رەشبین بە دووربە، چونکە ئەوان بۆ هەر چارەسەرێک کێشەیەک دروست دەکەن!(ئەنیشتاین)

سکالاکەی ئەمریکا

ڕاپۆرتی قوربانیانی کورد ڕاپۆرتی دادگا ١٧

Tuesday, 09.24.2024, 07:10 PM


لە راپۆرتێکدا  هەر ڕۆژێک لەمەوبەر کە لە دادگای فیدراڵی واشنتن دی سی پێشکەش کرا، پارێزەرانی سندوقی قوربانیانی کوردستان دامەزراوەی تاوانکاری بارزانییان بە "پیلانگێڕی تاوانکاری و گەندەڵی نێودەوڵەتی کە لە پشت بەرپرسەکانەوە خۆی حەشارداوە و لەلایەن نوێنەرەکانیانەوە لە واشنتۆن" وەسف کراوە. پارێزەران بەڵگەی زۆریان پێشکەش بە دادگا کردووە لەسەر تاوانەکانی بارزانی هەر لە جینۆساید و کوشتن و پێشێلکردنی بەربڵاوی مافەکانی مرۆڤ تا گەندەڵی و دزیکردن.

بۆ دامەزراوەی تاوانکاری بارزانی، نەوت ئەو شوێنەیە کە ئەوان بە نایاسایی پارەی زۆرلە ڕێگەیەوە پەیدا دەکەن. و ڕاگەیاندنەکان بۆ دادگای دەردەخەن کە هەمووی پارەی پیسن. پارەی پیسی نەوتی دزراو - نەوتی دزراو لە خەڵکی عێراق و کورد - و فرۆشتنی نایاسایی لەلایەن دامەزراوەی تاوانکاری بارزانی ئه م فرۆشتنانه پێشێلکردنی یاساکانی عێراق و ئەمەریکا و یاسای نێوده وڵه تییه . بەڵگەی زەبەلاح لەسەر ئەمە پێشکەش بە دادگای فیدراڵی ئەمریکا و هاوکات بۆ کۆنگرێسی ئەمریکا دەکرێت. ئەم کارە چەندین ساڵە بەردەوامە و دەگاتە ملیارەها دۆلار کە لەلایەن دامەزراوەی تاوانکاری بارزانیەوە دزراون. ئەو بەڵگانەی خراوەتە بەردەستی دادگا ئاماژە بەوە دەکەن کە دامەزراوەی تاوانکاری بارزانی نەوت بە نرخێکی زۆر بە نرخی بازاڕ دەفرۆشێت کە نرخی هەر بەرمیلێک 30 بۆ 40 دۆلارە و بەمەش سوودی بۆ ئێران هەیە، لە کاتێکدا نەوت بە نرخێکی گران بە حکومەتی ئەمریکا دەفرۆشێت.

لە کەیسی دادگای ئەمەریکادا، سندوقی قوربانیانی کوردستان و سکاڵاکارەکانی تر بەڵگەی زۆریان پێشکەش بە دادگا کردووە کە  دامەزراوەی بارزانی پیلانی گێڕاوە و ناوبژیوانی کردووە و بازرگانی بە نەوت لەگەڵ ئێران کردووە بە پێشێلکردنی بە ئەنقەست سزاکانی ئەمریکا دژی ئێران و قەدەغەکردنی یاسای دەسەڵاتی ئابووری لەناکاوی ئەمریکا. و ڕێکەوتنی نەوتی ئێران و کاڵا و خزمەتگوزارییەکانی تری سزادراو بە پێچەوانەی ئاسایشی نەتەوەیی و سیاسەتی دەرەوە و بەرژەوەندییەکانی ئاسایشی ئابووری ئەمریکا ئەنجامدا. و دواتر درۆی لەگەڵ کارمەندانی دیبلۆماسی و هەواڵگری و ئاسایش و جێبەجێکردنی یاسا کردووە سەبارەت بەو ڕەفتارە

بەرپرسێکی بازرگانی کورد لەم هەفتەیەدا ڕایگەیاند قەبارەی بازرگانی نێوان ئێران و هەرێمی کوردستان نزیکەی 6 ملیار دۆلارە لە ساڵێکدا. لەبەر ئەوەی مەسرور بارزانی خەڵکی ئەمەریکایە، ئەم بازرگانییە نایاساییە بۆ ئەو چیایەکی دیکەی پێشێلکارییە گەورەکانی یاسای ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکایە کە دەخرێتە بەردەم دادگا.

موڵک و ماڵ لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا، دوبەی، لەندەن، ڤیەننا، سویسرا و شوێنەکانی تر کە لەلایەن مەسرور بارزانی، وەیسی بارزانی و ئەندامانی تری بنەماڵەی بارزانی لە ڕێگەی کۆمپانیا وەهمییەکان یان متمانەی نهێنی بیانییەوە دەکڕدرێن یان خاوەندارێتی دەکرێن یان کۆنتڕۆڵ دەکرێن.

لەگەڵ کەمبوونەوەی خواست لەسەر نەوت لە جیهاندا، نرخەکان بەرەو نزمترین ئاستی لە سێ ساڵی ڕابردوودا دەڕۆن و بۆ خوار 70 دۆلار بۆ هەر بەرمیلێک دابەزیوە. لەگەڵ ئەوەشدا دامەزراوەی تاوانکاری بارزانی بەردەوامە لە دزین و فرۆشتنی نەوتی نایاسایی. سەرەڕای ئەوەی کە ئەم کەیسە دادگاییە کە تاوانی نەوتی بارزانی لە واشنتن بەڕێوە دەچێت، مەسرور بارزانی بێشەرمانە لەگەڵ بەرپرسانی فیدراڵی عێراق کۆبووەوە لەسەر ناکۆکی درێژخایەن لەسەر داهاتی نەوت و دواکەوتنی مووچەی فەرمانبەرانی مەدەنی کوردستان.

لەو کۆبوونەوەیەدا باس لە مەسەلەی بەقاچاغبردنی نەوت لە کوردستانەوە کرا کە ئاژانسی هەواڵی ڕۆیتەرز لە مانگی تەمموزدا ڕایگەیاند ڕۆژانە نزیکەی 200 هەزار بەرمیل لە کوردستانەوە بۆ ئێران و تورکیا بە قاچاخ دەهێنرێت و مانگانە 210 ملیۆن دۆلار داهاتی نافەرمی بەدەست دەهێنێت. مەسرور بارزانی و هاوپیلانگێڕەکانی کۆنتڕۆڵی دیکتاتۆری و ستەمکارانە بەسەر کەرتەکانی نەوت و گازی کوردستاندا دەپارێزن و لە هەمان کاتدا لە گەندەڵی گەورەی نەوت و گازدا قازانج دەکەن.

دادگای فیدراڵی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا دەڵێت وەک بەشێک لە هەوڵەکانی دامەزراوەی تاوانکاری بارزانی بۆ بەدەستهێنانی پارە بۆ ئەشکەنجەدان و هەوڵی  کوشتنی خێزانی سکاڵاکاران باز کەریم ئەلبەرزنجی و مەحمود کەریم ئەلبەرزنجی بە پیلانگێڕی لەگەڵ مەسرور بارزانی بە پێشێلکردنی یاسای عێراق و یاسای نێودەوڵەتی و یاسای هێزە ئابوورییە لەناکاوەکانی نێودەوڵەتی ئەمریکا.  پاڵاوگەی گروپی کار بەڕێوە دەبات و سەرپەرشتی و بەڕێوەبردنی قاچاخچێتی نەوت بۆ ئێران و شوێنە قەدەغەکراوەکانی دیکە دەکات کە داهاتێکی زۆریان هەیە و پارەی نایاسایی نەوت و داهاتی تاوانکارانەی تر دەگۆڕن.

سەرەڕای ئەوەش، سەروەر پێدەوی کە لەگەڵ مەسرور بارزانی و وەیسی بارزانی هاوبەشی پیلانگێڕی سەرەکییە، سەرپەرشتی بازرگانی نەوتی نایاسایی مەسرور بارزانی دەکات و داهاتی نایاسایی بۆ کڕینی موڵک لە ئەمریکا و دوبەی و لەندەن و ڤیەننا و سویسرا و شوێنەکانی تر بۆ مەسرور بارزانی و کۆمپانیا ساختەکانی و قەوارە نایاساییەکانی تر بەڕێوە دەبات.

هەروەها وردەکارییەکانی فرۆشتنی نایاسایی نەوت و گازوایل بە ئێران پێشکەش بە دادگا کراوە کە زۆربەیان لەلایەن نیهاد بارزانی بۆ مەسرور بارزانی بەڕێوە دەبرێن. بەڵگەکانی بەردەم دادگا هەروەها نیشانی دەدەن کە نیهاد بارزانی بڕێکی زۆر نەوت و دیزل بە دامەزراوە سەربازییەکانی ئەمەریکا لە کوردستان فرۆشراوە بە پێچەوانەی یاسا و سزاکانی ئەمریکا.

سەرچاوە نهێنیەکان لە بازنەی ناوخۆی بارزانی ئاماژە بەوە دەکەن کە بە سوود وەرگرتن لە دەستکاریکردنی نایاسایی نرخی ئاڵوگۆڕ، هەر فرۆشتنێکی نایاسایی نەوت بە ئێران 200,000 دۆلاری ئەمریکی دەخاتە سەر دامەزراوەی تاوانکاری بارزانی لەسەر نرخی ئاڵوگۆڕ کە بە نایاسایی لە ڕێگەی بانکەکانی ئەڵمانیا و دوبەی و شوێنەکانی ترەوە دەنێردرێتەوە بۆ هەرێمی کوردستانی عێراق.  دابینکردنی پارە بۆ کۆمپانیای تاوانکاری بارزانی.

بەڵگەکان لەبەردەم دادگا لە سەرچاوە نهێنیەکانەوە ئاماژە بەوە دەکەن کە دامەزراوەی تاوانکاری بارزانی ڕۆژانە بە نایاسایی نزیکەی 100 ملیۆن دۆلاری ئەمریکی لە ڕێگەی فرۆشتنی نەوتی نایاساییەوە وەردەگرێت. هەروەها لەبەردەم دادگا زانیاری هەیە کە بەلایەنی کەمەوە تاوەکو مانگی ئاداری 2023،دامەزراوەی تاوانکاری بارزانی ڕۆژانە 450 هەزار بەرمیل نەوت دەفرۆشێت، لەو کاتەوە حکومەتی ناوەندی عێراق ئەو ژمارەیە کەمکردۆتەوە بۆ نزیکەی 150 هەزار بەرمیل لە ڕۆژێکدا. دراوی فرۆشتنی نایاسایی نەوت لە ناو تانکەرەکاندا دەگوازرێتەوە بۆ سوپای پاسدارانی ئیسلامی. وەزارەتی خەزێنەی ئەمەریکا پشتڕاستی کردووەتەوە کە ئێران ئەو داهاتانە دەگوازێتەوە بۆ حیزبوڵڵا کە لەلایەن ئەمریکاوە وەک ڕێکخراوێکی تیرۆریستی بیانی دەستنیشان کراوە. دامەزراوەی تاوانکاری بارزانی دەزانێت کە حیزبوڵڵا وەک ڕێکخراوێکی تیرۆریستی بیانی دیاری کراوە. بڕێکی زۆر پارەی پیس لە بازرگانی نایاسایی لەگەڵ ئێران دامەزراوەی تاوانکاری بارزانی دەوڵەمەندتر و دەوڵەمەندتر دەکات. هەموو ئەمانە پێشکەش بە دادگای ئەمریکا دەکرێن.


ئەو بابەت و هەواڵانەی کە ناوی نووسەرەکانیان دیار و ئاشکرایە، تەنیا
نووسەرەکەی بەرپرسیارە، نەک تەڤداپرێس






وێنە

مسعود بارزانی دوای سەرنەکەوتنی لە رواندنی ددانی دەستکرد
براوەی کۆنگرەی چواردە
ململانێی نێوان بنەماڵەی بارزانی
جاشایەتی ئال بارزانی بۆ ئەردۆغان
تابلۆکانی شەهیدانی قەلەم لەکوردستان

راپرسی

چارەنووسی بنەماڵەی بارزانی و تالەبانی چۆن دەبینیت؟