*برسێتی و قاتوقرٍی و نەبوونی و بارودۆخی لەباری ژیانی میلەتان و گەرٍان بەدوای رزق و پاروو بۆ تێربوون  دابینكردنی ژیانی ئاسایی خەڵك.
*زۆربونی ژمارەی دانیشتوان و گەرٍان بە دوای شوێنی نوێ بۆ دەستەبەری پێداویستی و شوێنی ژیان و ئاسوودەیی .
*هەوڵی بەدەستهێنان ویان زەوتكردن و دزین و دەستبەسەرداگرتنی  سەروەت و سامانی ئەویتر .
بەكورتیەكەی: ئێستا خەڵكی ناوەڕاست و باشووری عیراق بەو ئاستە رۆشنبیریانەوە لە وەزعێكدان سەرجەم فاكتەرەكانیان تێدایە بۆ هەرچۆرە داگیركاریەك بەهەر شێوەیەك بێت، بە سیاسەت بێت یان بە فرتوفێڵ، یان بە هێز و زۆرەملێ.
*ژمارەی دانیشتوانی عیراق تەقیوەتەوە و  كەس لەكەس نیە و بەردەوام زاوزێ و زۆربون بە شێوەیەكی نارێكخراو و پشێوی بوەتە هۆكاری سەرەكی ئەو وەزعەی عیراقی ئەمرٍۆی تێدایە و كەس باسی ناكات.
* سیاسەتی دەوڵەت بەم شێوەیە و بە خۆدزینەوە و پشتگویخستنی قەیرانە كۆمەڵایەتیەكان زیاتر دەكات و هۆشیاری و ئاستی رۆشنبیریی گەلی عیراق و بەو پشێویە خێزان دروستكردن، دەرئەنجامەكەی ئەوەندە ترسناكە كە كەس بیری لێناكاتەوە، پرژەی زیانەكانی تا گوێدەگات.
*زۆرینەی خەڵكەكە هەژار و داماون (سەرەرای داهاتی نەوت), سیاسەتی دابینكردنی بژێوی ژیان بۆ خەڵك لە سەدەكانی پێشودا دەسورێتەوە.
*نەبوونی پێداویستیە سەرەكیەكانی خەڵك پاڵی پێوەی دەنێن كە بەهەر شێوەیەك بێت لە كەمترین ئاستدا بژێوی ژیان دابین بكەن  و بەتایبەتی بە گەندەڵی و هەوڵی داگیركاری و زەوتكردنی مافی خەڵی دیكە بدەن.
*لە حاڵەتێكدان هەوڵی  بە ئاسان دۆزینەوەی سەرچاوەی بژێوی ژیان  لەسەر حسابی ئەویتر دەدەن بێ ئەوەی بیر لە هیچ شتێكی راست بكەنەوە، جا بە هەر شێوەیەك بێت،  لەسەر حسابی شەرەف و ئەو قسە زلانەش بێت كە رۆژانە تەنها بۆ قسە باسی دەكەن.
بۆیە، ئەو فاكتەر و هۆكارە سەرەكیە سیاسی و ئابووری و كۆمەڵایەتی و رۆشنبیریە وادەكات ، ئەگەر بە وردی تەماشای كوردستان  بكەین دەبینین لە عیراق زیاتر لە ژێر هەرٍەشەی ئەو خەڵكەن كە لە زیان زیاتر هیچی بۆ ئێمە تێدا نیە و ئایندەی ئەو واقعەی دەیبینین لە كوردستان زۆر مەترسیداە و دەسەڵاتی هەرێمیش لەو بارەوە لە گوێی گادا نوستووە. هەر بۆیە ئەگەر پێشتر بە ئاگر و ئاسن و زولًم و داگیركاری مامەڵەیان لە گەڵا ئەم میلەتە كردووە ئەوا ئەمرٍۆ بەو جۆرە و ئایندەی كوردستان لە ژێر هەرٍەشەی ئەو داگیركاریە نوێیەی عیراقدایە.