ئەگەر ئاوڕێک لە مێژووی خەباتی گەلان بدەینەوە، دەبینین کە سەرەڕای کۆسپ و تەگەرەی بەردەمیان، ناکۆکی نێوان پارت و سەرکردەکانیان، بەڵام هەمیشە ڕێبەرەکانیان هێڵێکی سوریان کێشاوە بۆ هەنگاو هەڵوێستەکانیان بەرامبەر ڕووداوە نەخوازیارەکان و گرفتە ناوەخۆیەکان. ئەوان هەژماریان بۆ مێژوو کردوە، هەوڵیانداوە بەرامبەر پرسی نیشتمانی، نەتەوەیی و مڕۆڤایەتی یان هەر ئایدۆلۆژیایەک کە خۆیان بڕوایان پێ هەبووە، لەسەر ئەو بیناغەیە پەیمانیان بە گەلەکەیان داوە، خیانەت نەکەن، خۆیان لەشەڕی خۆکوژی بپارێزن، دەست لەنێو دەستی دوژمن نەنێن، بەپێش سوپای دوژمنەکانیان نەکەون بۆ سەر میللەتەکانیان. بێگومان نمونەی ئەو جۆرە هەڵوێستانە لە مێژووی دوور و نزیکی گەلاندا گەلێک زۆرن.

لە زەمانی فیرعەونەکان ٤٥٠٠ ساڵ لەوەپێش:

میسرییەکان بۆ چه‌ند هه‌زار ساڵێك، خوای ئامون ده‌په‌رستن. ئه‌م خوایه‌ جه‌ماوه‌ریه‌کی زۆر و ڕێزێکی تایبه‌تی ده‌بێت، به‌سه‌دان کاهین له‌په‌رستگاکه‌ی ده‌ستبه‌کار ده‌بن. " قوتابخانه‌ی ژیان" له‌ناو په‌رستگاکه‌ هه‌بووە، که‌ قوتابیانی میسری ئه‌و سه‌رده‌مه ‌بۆ فێربونی هه‌مو جۆره ‌زانستێک ڕوویان تێکردوە. ئه‌خناتون یه‌کێ له‌ فیرعه‌ونه‌کانی میسره‌ دوای باوکی ده‌سه‌ڵات ده‌گرێته‌ده‌ست، بڕوای به‌و خوایه ‌نامینێ، پێ واده‌بێ کە ئه‌م خوایه ‌ده‌بێ بگۆڕن، چونکه ‌بۆ میسر ته‌نیا نه‌هامه‌تی هێناوه، به‌ڵام خوای تازه‌ ئاتون میهره‌بانه‌ و ئازادیخوازه‌ و ئاشتی ده‌وێت، بۆیه ‌ده‌بێ خوای ئامون سه‌رنگوم بکرێ و له‌په‌رستگا نه‌مێنی له‌شوێنی ئه‌و خوای تازه ‌ئاتون دابنرێ.

فیرعه‌ون بۆ ئەم مه‌به‌سته‌ له‌دوای (هوره‌مهاب) فه‌رمانده‌ی سوپای میسر ده‌نێرێ، ده‌ڵێ: گوێبگره ‌تۆ ده‌بێ به‌م کاره‌ هه‌ستی و خوای ئامون له‌ناوبه‌ری و خوای ئاتون له‌شوێنی دابنێی. هوره‌مهاب هه‌ڵده‌چێ و قامچیه‌که‌ی فڕێده‌دات که ‌نیشانه‌ی فه‌رمانده‌یی ده‌بێ، ته‌وقه ‌زێره‌که‌ی ملیشی لێ ده‌کاته‌وه، به‌فیرعه‌ون ده‌ڵێ:

" تۆ شێت بویت، مانای وایه‌ من ده‌بێ شه‌ڕێکی خوێناوی ئه‌نجام بده‌م، به‌ هه‌زران  میسری له‌و شه‌ڕه‌دا به‌یه‌کتری به‌کوشت بده‌م. من نامه‌وێ به‌رپرسبم به‌رامبه‌ر ڕشتنی خوێنی میسریەکان، چونکه‌ ده‌زانم ئه‌گه‌ر ئه‌م ئه‌رکه ‌بخه‌مه‌ ئه‌ستۆ، له ‌داهاتودا میسریه‌کان نه‌فره‌تم لێ ده‌که‌ن. به‌م جۆره‌ هوره‌مهاب سه‌رکردایه‌تی ئه‌و شه‌ڕه ‌ناکات و لە فیرعەون هەڵدەگەڕێتەوە. هەزاران هەزار ساڵ پێش ئێستا "هورەم هاب" لە مێژوو سڵ دەکاتەوە و نایەوێت تووشی نەفرەتی نەوەکانی داهاتووی میسر بێت.

لە تازەترین نمونەی ئێستا، تاڵیبانییەکانی ئەفغانستان ٢٠٢١:

تاڵیبانی ئەفغانستان، لەسەر هەر دوو ئاستی دنیا و ناوچەکەدا، بە هێزێکی سەلەفی، توندڕەو، دواکەوتوو، دژە ژن و دنیای مۆدرن پێناسە دەکرێت. بەهاتنەوەی ئەو هێزە بۆ دەسەڵات، بەهەزران ئەفغانی بڕیاری دا ئەو وڵاتە بەجێبهێڵێت، وێرای ئەوەش سەرانی ئەو هێزە بە هەڵگرتنی بیروباوەڕی ئاینیی، مەسەلەی نیشتمانیی و نەتەوەییان فەرامۆش نەکردوە، هێڵی سووریان نەبەزاندووە، لە وتارەکانیاندا جەخت لەسەر یەکپارچەیی خاکی ئەفغانستان دەکەن. ئەوان بۆ بەرزنرخاندنی بڕوای ئاینی، گاڵتە بە پیرۆزیەکانی ئەفغانیەکان ناکەن، وەک یەکێک لە سەرۆکی حزبە ئیسلامییەکانی کوردستان، بۆ سرودی نەتەوەیی "ئەی ڕەقیب" لە بۆنەکاندا هەڵنەدەستا سەر پێیان.

هێزی تونڕەوەی تاڵیبان، لە "ڕێککەوتنی ئاشتی قەتەر" لەگەڵ ئەمریکادا کە لە ساڵی ١٩٢٠دا واژۆیان کرد، پێداگریان لەچەند خاڵێکی گرنگ کردوە و بۆ ئەوەش بنمێچی کاتیشیان بۆ جێبەجێ کردنی دیاری کردوە کە ٣١ / ٨ / ٢٠٢١ .  

دوو خاڵی گرنگی ئەو ڕێککەوتنە:

یەکەم: دەبێت هێزی ئەمریکا و هاوپەیمانانی تا ٣١ / ٨ / ٢٠٢١  ئەفغانستان بەجێبهێڵن، تاڵیبان ڕازی نییە هیچ هێزێکی بیانی لە ئەفغانستان بمێنێت. برێمەر لە یادەوەریەکانیدا دەڵێت:

" دوای ڕووخانی سەدام لە ٢٠٠٣دا، چاوم بە تاڵەبانی و بارزانی کەوت، نیگەران بووم پێم وابوو ئەوان هاتوون داوای سەربەخۆی کوردستان بکەن، بەڵام ئەوان داوای پارەیان کرد."

دووەم:  ئەوان ڕازی نەبوون، کە سوپای تورکیا بەناوی پاراستنی فڕۆکەخانەی کابول بێتە وڵاتەکەیان، بەڵام کە ئەمریکا گوێی پێ نەدان و ڕێگەی بە تورکیا دا بێتە نێو ئەفغانستان، سەرەڕای ئەوەی تورکیا وڵاتێکی موسڵمانە، بەڵام ڕێبەرانی تاڵیبان بەناوی موسڵمان بوونەوە نەک وڵاتەکەیان بەڵکو تا ئیستا کە ٢٦/ ٨ / ٢٠٢١ تەنیا فڕۆکەخانەکەشیان نایەنەوێت ڕادەستی سوپا و دەزگەی هەواڵگری میتی تورکیی بکەن، بۆ ئەوانیش بنمێچی کاتیان دیاری کردوە کە دەبێت تا ٣١ / ٨ / ٢٠٢١  لە ئەفغانستان بچنە دەرەوە، ئەگەر سەرپێچی بکەن و نەڕۆن، ئەوان ئامادەن بە چەک ڕووبەڕوویان ببنەوە و بەفشاری هێز وەدەریاننێن.  

هێنانی سوپای عیراق بۆ سەر شاری هەولێر لە ٣١ / ٨ / ١٩٩٦دا، بۆ ئێستا و ئایندە مۆری خیانەتە بە نێوچەوانی مەسعود بارزانی و خیانەتێکە هاوشێوەی خەیانەتی جەلال تاڵەبانی لە ساڵی ١٩٦٦دا. بەڵام دوای ئەو مێژووە تا هەنووکە، سەرانی پارتی و یەکێتی بەخشکەیی زۆر خیانەتی لەوە مەزنتریان ئەنجام داوە.

ئەوان زۆربەی خاکی کوردستانیان فڕۆشتووە ئەوەی ماوەتەوە لەسەر خۆیان و منداڵەکانیان تاپۆ کردووە. سەرانی پارتی و یەکێتی بازرگانیان بە خوێنی کوڕی هەژاری میللەتی کورد کرد و دواتر کردیان بە میراتی سیاسیی و لەسەر کوڕ و ژن و ئامۆزا و خزم و کەسوکاریان تاپۆ کرد، لە ئەنجامدا کۆمەڵێک منداڵوتواڵیان کرد بە سەرکردەی میللەت و خەباتگێرە کۆنەکانیان ملکەچی ئەو منداڵوتواڵە کرد.

ئەوان بست بە بستی باشووری کوردستانیان کردوە بە لانەیەکی ئارام، بۆ میتی تورکیی و ئیتیلاعاتی ئیرانی و سوپای تورکیا و سوپای پاسداران. لە ئەنجامی ناتەبایی نێوان سەرانی ینک و پدک، لە ساڵی ٢٠١٧دا جارێکی دی حەشدی شەعبیان هێنایەوە بۆ کەرکوک و ناوچەکانی دی. ئەوان زۆربەی ئەندامانی حزبە کوردییەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستانییان بە هاوکاری ئیتیلاعات تیڕۆڕ کرد. چەند جارێک بە پێش سوپای پاسداران کەوتوون و هەڵیانکوتاوەتە سەر بنەکە و بارەگەی ئۆپۆزسیۆنی کوردی ڕۆژهەڵات. بە دەیان جار بوون بە چاوساغی میتی تورکیی و بەدەیان ئەندامی پەکەکەیان لە شارەکانی باشوور تیڕۆر کردوە. ئەوان بێشەرمانە بەدەیان جار بە پێش سوپای تورکیا کەوتوون بۆ هەڵکوتانە سەر بنەکە و بارەگەی پەکەکە. سەرەڕای هەموو ئەوانە کاتێک کە گەشتیان بۆ ئیران و تورکیا کردووە، سەردانی مەزارگەی ئیمام خومەینی و ئەتاتورکیان کردووە.

ئەوان لە باشووری کوردستاندا یادی ڕۆژی لە دایکبوونی ئەردوغانیان کردووە، فەڕشی سووریان بۆ یڵدرم ڕاخستووە. سەرانی ینک و پدک، ئابووریی کوردستانیان تەفروتونا کرد، خستیانە ژێر کۆنتڕۆڵی تورکیا و ئیران. هاکان فیدان سەڕۆکی میتی تورکیی بە نهێنی دەیان جار گەشتی بۆ بەغداد کردووە، کە هەمیشە خاڵێکی گرنگی کە لەگەڵ حکومەتەکانی یەک لە دوا یەکەکانی بەغداد تاوتوێ کردووە کە ئەویش بە دڵنیاییەوە مەسەلەی دژایەتی کردنی پرسی کورد بووە لەهەر چوار پارچەی کوردستاندا. لە یەکێک لە گەشتەکانی هاکان، پرسیاری دەربارەی "هەرێم" لێ دەکەن لە وەڵامدا دەڵێت:   

" ئێمە کۆنتڕۆڵی تەواوی ئابووریی هەرێمان کردووە، بە دەیان بنەکەی هەواڵگری و سەربازییمان لە هەرێمدا هەیە. لەگەڵ سەرانی پارتییدا هاوپەیمانیەتێکی بەهێزمان هەیە. ئێمە خەرجی ئۆپەراسیۆنە سەربازییەکانمان کە دژ بە پەکەکە و یەپەگە ئەنجام دەدەین لەسەر خەرجی نێچیرەوان بارزانییە. ئەوەی لە هەرێم کردوومانە بە ڕەزامەندی بارزانی بووە، کە لە بەرامبەردا ئێمە لە هێزە کوردییەکان دەیانپارێزین و ڕێگەیان بۆ خۆشدەکەین پارەکانیان لە تورکیا سپی بکەنەوە یان بەشێکی بنێرنە دەرەوە".

لە کۆتاییدا دەبێت ئەوە بگوترێت کە سەرەڕای هەزاران هەزار تێبینی لەسەر بزوتنەوەی تاڵیبان، بوونی جیاوازیی فیکری و بۆچوون و بیروباوەڕ و هەزاران تیڕوانینی جیاواز، بەڵام ئەمڕۆ ڕێبەرانی ئەوان لە مێژووی ئەفغانستاندا ٣١ ئابێکی پڕ لە سەروەری تۆمار دەکەن، کە گەلێک جیاوازترە لە ٣١ئابی مەسعود بارزانی، کە لە شەرمەزاریی و خیانەت بەولاوە لە مێژووی کورددا هیچ سەروەریەکی دی لەو ڕۆژەدا تۆمار نەکردووە!