کارەساتی هەرەگەورەى بیرو بۆچونی هێزە سیاسییەکانى ڕۆژهەڵاتى ناوەڕاست و کۆمەڵگا نادیموکراسییەکانى وەک کۆمەڵگاى کوردى ئەو تێگەیشتنە هەڵەیە کە بۆ دەسەڵات و پایەکانى سێستەمى حوکم کردن هەیانە، لەم جۆرە کۆمەڵگایانەدا هەرجۆرە کۆنترۆڵکردنێکى دەسەڵات ڕەوایەتى پێدەدرێت و ئیتر لایەنى دەسەڵاتدار هەوڵدەدا تەواوى سێکتەرەکانى سێستەمى حومکڕانى بخاتە ژێر ڕکێفی خۆیەوە و بەهیچ جۆرێک ڕێگە بە ئاڵوگۆڕی دەسەڵات نادات، ئەمە ئەو فەلسەفەیەیە کە حکومڕانانی سیاسی پیادەی دەکەن و لەسەری ئەڕۆن لە کوردستاندا لە ناو حکوومەت و تەنانەت لە ناو کاری سیاسی بەشێک لە حزبەکانیشدا ڕەنگی داوەتەوە و بووەتە پەتایەک لە ئەقڵیەت و تێگەیشتنى حزبی کوردیدا و پێیان وایە ئەوە قۆناغێکى میژوویى حەتمیە و ئیدى دەبێ تا کۆتایی هەر ئەوان بن هەر ئەوان قسەی یەکەم بکەن و هەرچیشیان کرد نابێ کەس بڵێ پشتى چاوتان برۆیە، بێگومان ئەمەش لەخۆیدا سەر دەکوتێ بۆ هەنگاو و ڕەفتاری زۆر مەترسیدار و دەشێ دواجار بە زیانى گەل بشکێتەوە وەک ئەوەى کە ئێستا لە ناو قۆزاخەى حوکمڕانیدا هێزە دەسەڵاتدارەکان کاری لە سەر دەکەن و کە دیارترینیان نەبوونى شەفافیەت و دڵسۆزییە لە پرۆسەى حوکمڕانەکەیاندا، چونکە زۆر کات و زۆر لە ڕووداوەکان لە پشتى پەردەوە ئەنجامدەدرێن و کەس نایان بینێت و هەڵوێستی روون نادیارە.‌ لەگەڵ ئەوەشدا بێباکانە هەوڵدراوە بە پاساوی نابەجێ گەندەڵی و دزى و شەرمەزارییە سیاسییەکانیان پەردەپۆش بکەن و لە کەمترین ئاستیشدا ڕێگەی یاسای گیراوەتە بەر بۆ یەکلایی کردنەوەى ئەو بابەت و مەسەلانەى کە شاردراونەتەوە لە هوموکەسێ.

شەڕەکانی ناوخۆ،خیانەتەکانو ڕێککەوتنە نهێنییە سیاسی و بازرگانییەکانى بوارەکانى نەوت و گاز و هێنانى کۆمپانیا زەبەلاحەکان و فرۆشتنى سێکتەرەکانى کارەبا و تەندروستى و زانکۆ و پەروەردە و پرەنسیپەکانی یەکتر قەبوڵ نەکردن، کۆبوونەوەی ژورە داخراوەکان بۆ تێکشکاندنى بەرانبەر، سەرکوتکردنی دەنگی ئازاد، کوشتن و سزادانی ناحەقی چالاکوانان و ڕۆژنامەنوسان و پڕوپاگەندەکردنی نابەجێ و هەوڵدان بۆ شکاندنی کەسێتی یەکتر، بەکارهێنانی خراپی دەسەڵات، دیسپلینکردنى دەسەڵاتی دادوەری، گەندەڵی دارایی و بەڕێوەبردن، کۆنترۆڵکردنى کورسی دەسەڵات و دابەشکردنەوەى بەسەر کەسە نزیکەکانی خۆیاندا، قۆرخکردنى مافەکانی تاکەکەس لە پێناو بەرژەوەندی تایبەتی خۆیاندا، سازش کردن لەسەر مەسەلە هەستیار و ستراتیژییەکان، هەوڵدان بۆ نەهێشتنی دەرفەتەکان، بازرگانی کردن بە سامانی گشتییەو میلەتەوە، پەیوەندی دروستکردن لەگەڵ وڵاتاندا لەسەر بنچینەی پێشێلکردنی ‌بەرژەوەندی گشتی، شاردنەوەی ڕاستییەکان، کۆتوبەندکردنی ئازادییەکان، بەکارهێنانی سیاسەتەکانی چەواشەکردن و چاوسورکردنەوە و تۆقاندن و چەندان مەسەلەی تریش کە هەر یەکەیان بۆخۆی مایەی شەرمەزارییە و دەکرێ راستەوخۆ بە شەرمەزاری سیاسی پۆلێن بکرێن و بەپێی یاسا و رێکارە تایبەتەکان وەک تاوانى دژە گەل هەژمار بکرێت و بکەونە بەر تانە و تەشەر و لێکۆڵینەوەى وردیان لە سەر بکرێت و سزا بدرێن نەک وەک بەرزەکى بانان پۆز بە سەر دەسەڵات و کۆمەڵگاوە لێبدەن، چونکە گەر حزبێکى سیاسی یان کارەکتەرێکى سیاسی هەموو سیاسەت و ئەجندای وڵاتەکەی خستبێتە سەبەتەی بەرژەوەندییە تایبەتییەکانی سەرکردەکانی خۆیەوە، سامان و داهاتی وڵاتەکەی لەخزمەتی گشتییەوە گۆڕیبێ بۆ خزمەتی تایبەت و بنەماڵەکان، حزبێک لەسەر بنەمای خێڵ دەسەڵاتی بەسەر وڵاتدا گرتبێت و سیادەی وڵات و برسیکردنی میللەت ئامانجی بێ، چی لێ چاوەڕوان دەکرێت و چ دەسکەوتێکی لێ بەدیدێت بۆ بەرژەوەندى خەڵک، بۆیە کاتێک هێزێکى سیاسی حوکمڕان ئەمە ئەجینداى سیاسی و ئابووری هەبێت و گوێ بە هیچ پێوەرێکى ئەخلاقی نەدات و بیەوێ بەم ئاراستەیە سیستەمى حوکمڕانى بەڕێوەبەرێ دەبێ دواجار چاوەڕوانی ئەوەش بن کە بێبەزەییانە لە لایەن گەلەوە سزا دەدرێن و دەبێتە پەندی زەمانە و دەخرێنە زبڵدانى مێژووەوە.