چل و یەک ڕۆژی تر، کە دەکاتە ٥ی ٣ی ٢٠٢٢، باشووری کوردستان ٣١ ساڵ وەک زیندان و گۆڕ ، بۆ ڕۆژنامەنووسانی بێلایەن و پڕۆفێشناڵ، تێدەپەڕێنێت.

بوون بە ڕۆژنامەنوس، کارکردنی ڕاستەقیینە لە سەندییکا و دامەزراوە میدیاییەکانی هەردوو زۆنی سەوز و زەرددا، بەشێوەیەک کە ڕاستییەکان وەک خۆی بە خەڵک بڵێیت و لە بەرژەوەندیی هیچ کەس و لایەن و گروپ و حیزبێکی دەسەڵات قسە نەکەیت و نەنوسییت، سەرەنجامی زیندانییکردن و، ئەشکەنجەی بەردەوام و، کوشتنە، بە دڕندانەتررین شێوە. بە مانایەکی دییکە، هەر ڕۆژنامەنووسێک، هێڵە سوورەکانی بنەماڵەی پارتیی و یەکێتیی و بەرپرسەکانییان ببەزێنێت، ئابڕووچوون و دزیی و کاری مافییاگەرییان ئاشکرا بکات، ئەوا لە وێستگەیەکدا بە تەکنیکی چەوسێنەر و گوماناوی، بێ حسابکردن بۆ دادگا، بێسەروشوێنکردن و کوشتنی مسۆگەرە، دواترییش کەیسەکەی ون دەکرێت و هیچ کەسێکی لەسەر دەستگییر ناکرێت. لە نموونەی ئەو ڕۆژنامەنوسانەش کە کوژراون: سۆرانی مامە حەمە، عبدالستار طاهر شريف، سەردەشت عوسمان، کاوە گەرمیانی، ویداد حسین، شوکری زەینەددین.

لە نمونەی ئەوانەش کە لە بازنەی نووسییندا، وەک بەرگرییکاری چینی چەوساوە کوژراون، نوسەر و شاعییر، بەکر عەلییە.

مایکڵ ڕۆبن، لە تازەتریین وتارییدا بە ناونیشانی " هەتا سەرکردە عێراقییەکان ئازادیی ڕۆژنامەوانیی بکەنە قوربانیی، عێراق ناتوانێت بەرەوپێشچوون و سەرکەوتن بەخۆیەوە ببینێت "، ئاماژە بە ڕۆڵی نێگەتیڤی مەسعوود بارزانیی دەکات و دەڵێت " مەسعوود بارزانی، لەم کایەیەدا، نموذج-ی سەددام حسینی دوبارە کردەوە، تەنانەت ئەگەر دەستە و تاقمەکەشی ناڕەحەت و بریندار ببن لەم بەراوردکارییە ". وە دەڵێت " لەساڵی ٢٠٠٥ دا، هێزە ئەمنییەکانی بارزانیی هێرشیان کردە سەر کەمالی سەیید قادر؛ کە نوسەرێکی کوردی-نەمساوییە. ٣ ساڵ دوای ئەوە، کوڕە گەورەکەی مەسعوود بارزانیی؛ مەسروور و پاسەوانەکانی، بەوە تاوانبارکران کە هەوڵی کوشتنی کەمالی سەیید قادریان لە ڤییەننا داوە". ڕۆبن دیسان دەڵێت " دوو ساڵ دوای ئەوە، بارزانییەکان سەردەشت عوسمانییان کوشت؛ کە خوێندکاری زانکۆ و ڕۆژنامەنووس بوو، لەسەر شیعرێک کە بەشێوەیەکی توانج و تەنزئامێز، لەسەر خزمگەرێتیی بنەماڵەی بارزانیی نوسیی"

نزیکترین ڕوداوی زیندانییکردن، لە ساڵی ٢٠٢١ دا ڕوویدا، کە مەسروور بارزانیی وەک سەرۆکی حکومەتی هەرێم، پێشوەختە و لەسەروو یاساوە، پێش بڕیاری دادگا، بەشێوەی حوکمی سیاسیی پێشوەختە کۆمەڵێک ڕۆژنامەنووس و چالاکی مەدەنیی زۆنی زەردی تاوانبار کرد، دواتر دادگا حوکمی شەش ساڵ زیندانیی بەسەردا سەپاندن، سەرەتا حوکمەکە بەشێوەیەک دەرچوو کە تۆمەتبار کرابوون بە مەبەستی چونییان بۆ کونسوڵخانەی ئەمرییکا و ئەڵمانییا، واتە هەردوو کونسوڵخانەش، لە حوکمەکەدا تۆمەتبار کرابوون، دواتر دوای بەدەنگهاتنی هەردوو کونسوڵخانەی ناوبراو، لە ترسی سومعەی نێودەوڵەتیی، حوکمەکە دەسکاریی کرایەوە و ناو و مەلەفی هەردوو کونسوڵخانەی ئەمرییکا و ئەڵمانییای تێدا لابرا. قسەکە لەوەدایە، ئەگەر حکومەت و دادگا شەرعیەتی هەبێت و بڕیارەکە بڕیارێکی دروستکراوی سیاسیی نەبێت، بۆ دەبێت بچێتە ژێر کاریگەریی فشاری نێودەوڵەتییەوە، بۆچی دەبێت ئەو بەشەی کە ترسی بۆ سەر دەسەڵاتی سەرۆکی حکومەت و ئاییندەی حیزبەکەی هەیە، لا ببات، بەڵام هیچ دەستکارییەک لە حوکمی ئەوانەدا نەکرێت کە بێدەسەڵاتن و زیندانیی کراون؟

وا خەرییکە، سی و یەک ساڵ لە دڕندانەتریین تەکنیکی ڕفاندن و کوشتن، لەلایەن پارتیی و یەکێتییەوە، بەرامبەر بە ڕۆژنامەنووسانی بێلایەن و پڕۆفێشناڵ تێدەپەڕێت، ئایا کاتی ئەوە نییە کە ئەم پەیامە بە تەکنیکێکی زانستییانە و فراوانتر لە جاران، دادوەرە بەویژدانەکان و خەڵکانی دیکەی پسپۆڕ، ئەم کەیسانە بە دادگای لاهای و ڕای نێودەوڵەتیی بگەیەنرێت و پارتیی و یەکێتیی، وەک دوو مافییای لۆکاڵی و نێودەوڵەتیی، بە دونییا بناسێنرێت ؟

بەدەر لە کەیسی ڕۆژنامەنوسان، هەموو کەیسەکانی دیکەی کوشتن و قەتڵ و عامکردن، پێویستی بە زەقکردنەوەی زیاتر هەیە، چونکە هیچ گەرەنتییەک نییە کە پارتیی و یەکێتیی، کوشتنی ترسناکتر لە جاران ئەنجام نەدەن.

بۆیە، لە ئێستادا پارتیی و یەکێتیی لە هەرێمی کوردستان، وە میلشییاکان، لە ناوەڕاست و باشووری عێراقدا وەک مۆڵگەیەکی کوشتاری هاوشێوەی هەرێم، هیچ حسابێک بۆ یاسا ناکەن، لە ترسناکتریین و کوشندەترین شوێنەکانی جیهانن، بۆ ڕۆژنامەنووسانی پڕۆفێشناڵ و ڕاستگۆ و دەنگی ئازاد.a